Rodzaje wiązarów dachowych
Wiązary są elementami składowymi więźby dachowej, która jest bazową konstrukcją nośną całego dachu, przenoszącą obciążenia na ściany lub słupy. Rodzaje wiązarów dzielone są na poszczególne kategorie ze względu na materiał, z jakiego są wykonane. Wyróżnia się więc wiązary drewniane, które są najczęściej stosowane w konstruowaniu dachów domów. Do budowy dachów hal przemysłowych wykorzystywane są natomiast głównie wiązary stalowe oraz wiązary żelbetowe.
Wiązar drewniany złożony jest z pary krokwi opartych na belce stropowej lub ścianie nośnej budynku za pośrednictwem murłaty. Najczęściej stosowane rozwiązania wiązarów drewnianych różnią się między sobą rozpiętością podpór oraz umiejscowieniem dodatkowej belki wsporczej – jętki, przejmującej naprężenia. Do wiązarów drewnianych zaliczane są wiązary: krokwiowe, jętkowe, płatwiowo-kleszczowe i wieszarowe.
Wiązar krokwiowy
Więźby krokwiowe budowane poprzez zastosowanie wiązarów krokwiowych dzieli się jeszcze na dwie podkategorie, czyli więźba krokwiowo-belkowa, w której para krokwi razem z belką stropową tworzy wiązar oparty na ścianach zewnętrznych budynku, oraz więźba, w której krokwie (połączone w kalenicy) oparte są na ścianach za pośrednictwem murłat przymocowanych do wieńca. W tej sytuacji wiązar tworzą tylko dwa elementy. Funkcję trzeciego boku trójkąta przejmuje tu zatem strop.
Wiązar jętkowy
Wiązar jętkowy jest często stosowany, ponieważ jest prosty do wykonania. Można go stosować przy rozpiętości ścian od 5 do 12 metrów i przy kącie nachylenia połaci od 35 do 67 stopni. Wiązar jętkowy jest wiązarem krokwiowym, do którego dodano belkę poprzeczną w postaci jętki, która łączy i usztywnia obie krokwie. Umieszczana jest ona w połowie ich długości lub nieco wyżej. W dachu jętkowym wszystkie obciążenia przejmowane są przez ściany zewnętrzne.
Wiązar płatwiowo-kleszczowy
Więźby składające się z wiązarów płatwiowo-kleszczowych są najbardziej uniwersalną formą konstruowania więźby dachowej. Stosowana jest do konstrukcji zarówno dachów płaskich jak i stromych, jedno- i dwuspadowych, do rozpiętości 16 metrów. W tej konstrukcji płatwie pośrednie podpierają krokwie, a nie jętki. Większość obciążeń przekazywana jest na strop lub wewnętrzne ściany nośne, a nie na ściany zewnętrzne, jak w przypadku wiązarów jętkowych.
Wiązar wieszarowy
Więźba dachowa złożona z tego rodzaju wiązarów charakteryzuje się tym, że może być wykorzystywana do tworzenia konstrukcji o dużej rozpiętości, nawet do około 10 metrów. Dotyczy to sytuacji, w której wszystkie obciążenia muszą być przekazane na ściany zewnętrzne, tj. gdy w konstrukcji brak ścian nośnych wewnętrznych lub słupów. W konstrukcji tej krokwie przekazują obciążenia na przykład na płatwie, a te z kolei na wieszaki zamiast na słupy. Stąd też nazwa wiązara wieszarowego. Wieszaki są w tej konstrukcji wykorzystywane w zastępstwie słupów. Sama forma więźby dachowej o konstrukcji wieszarowej jest stosowana rzadko.
